Początki Muzeum w Bydgoszczy sięgają ostatniego dwudziestolecia XIX wieku, kiedy to powstało Towarzystwo Historyczne Obwodu Noteckiego. Zadaniem Towarzystwa było prowadzenie badań naukowych dotyczących regionu. Z tymi pracami rozpoczęto również działalność zbieracką. Początkowo zbiory były bardzo ubogie, ale z czasem zakupiono dzieła sztuki, które dzisiaj przyciągają rzeszę ludzi. W swoich zbiorach, muzeum posiada zabytki z takich dziedzin jak archeologia, historia, numizmatyka i etnografia.
W muzeum tym znajdują się monety pochodzące z mennic czynnych w Polsce na przestrzeni wieków, od monet piastowskich, aż do współczesnych. Uwagę przykuwają emisje Władysława Hermana, monety bite w okresie rozbicia dzielnicowego m.in. denary Władysława II i Bolesława Kędzierzawego. Wysoką pozycję w zbiorze zajmują denary cieszyńskie Przemysława I oraz dukat Władysława Warneńczyka. Muzeum Okręgowe w Bydgoszczy posiada również kolekcję banknotów i medali tematycznych.
Początkiem kolekcji numizmatycznej było odkrycie tzw. skarbu bydgoskiego, zawierającego złote precjoza oraz 486 złotych monet, z mennic rozsianych po całym kontynencie europejskim, a nawet pochodzące z Azji i Afryki – Imperium Osmańskiego. Wśród tak licznej grupy są dukaty polskie, Rzeszy Niemieckiej, Austrii, Węgier, Anglii, Danii, Szwecji, Hiszpanii i najliczniejsze – dukaty i dwudukaty Niderlandów Północnych. Najcenniejszy okazy to dukat Chrystiana IV, oraz dukat pomorski Krystyny.
Druga wystawa związana z numizmatyką poświęcona jest mennicy bydgoskiej działającej w latach 1594-1686 jako mennica prywatna, następnie jako królewska, a od 1632 r. jako państwowa. Mennica ta była jedną z najważniejszych w Rzeczypospolitej.
